بررسی تاثیر مدیریت کابل کشی روی خنک سازی کیس

[Kakarot 385]

 

کیس کامپیوتر به دلیل ساختار بسته خود باید به سیستم خنک کننده مناسبی مجهز باشد و در صورتی که استفاده شما از کامپیوتر شخصی بسیار زیاد بوده و در برخی موارد به هیچ وجه PC را خاموش نمی کنید، بهتر است روی سیستم خنک کننده توجه بیشتری داشته باشید. اما همه چیز به سیستم خنک کننده کیس و سایر قطعات خلاصه نمی شود و در هر صورت جریان هوا درون کیس حبس می گردد تا از طریق فن ها به خارج منتقل گردد. همانطور که اطلاع دارید فن ها با توجه به قدرت و شدت باددهی خود می توانند هوا را از فاصله بسیار کمی به سمت خود جذب و در نهایت به سمت دیگر پرتاب کنند و در صورتی که مانعی در این بین وجود داشته باشد، به شکل غیر طبیعی دمای کیس و قطعات داخل آن افزایش می یابد.

 

سیستم مدیریت کابل کشی چند سالی است که در کیس و پاور مورد توجه شرکت های تولید کننده قرار گرفته و کاربران نیمه حرفه ای و حرفه ای نیز به این موضوع واکنش مناسبی نشان دادند. هم اکنون پاور و کیس های متعددی در بازار وجود دارد که قابلیت مدیریت کابل کشی را به کاربران ارائه می دهند و این محصولات در سطح قیمت متفاوتی (از ارزان تا گران قیمت) در دسترس هستند. هر چند نباید انتظار داشته باشید یک کیس یا پاور 100 هزار تومانی چنین قابلیتی را در اختیار شما قرار دهند، چون ارزان ترین کیس و پاور استاندارد با چنین قیمتی وارد بازار می شوند و باید مدیریت کابل کشی را در محصولات گران تر جست و جو کنید. در این بخش ابتدا شما را برخی از اصطلاحات و نکات مهم آشنا خواهیم ساخت و در نهایت راهکار لازم را ارائه می دهیم.

 

 

• مدیریت کابل کشی در پاور: پاور های حرفه ای که به تعداد زیادی کابل و کانکتور مجهزند، در روزگار نه چندان دور بدون سیستم مدیریت کابل کشی، تمامی کابل ها و کانکتور ها را با خود به یدک می کشیدند، این در حالی بود که کاربران به طور معمول به تمامی آنها نیاز نداشتند. در این شرایط بسیاری از کانکتور ها بدون استفاده درون کیس قرار می گرفتند و به دلیل اسمبل پاور در قسمت بالای کیس، تمامی آنها درون کیس آویزان می ماندند. پس از ارائه قابلیت مدیریت کابل کشی یم توانستید تنها کانکتور های مورد نیاز خود را به پاور متصل کرده و از شلوغی درون کیس جلوگیری به عمل آورید. در نتیجه خلوت شدن محیط داخلی کیس، سیستم خنک کننده شامل چند عدد فن در قسمت های مختلف کیس می توانستند به صورت بهینه عمل کرده و دمای کیس و قطعات در سطح استاندارد و مناسب باقی نگاه دارند.

 

 

• اسمبل معکوس: در سال های نه چندان دور محفظه نصب پاور در تمامی کیس های آماتور و حرفه ای در قسمت بالا وجود داشت که به این شکل پاور در بالا و مادربرد در پایین کیس نصب می گردید. به این شکل تمامی کانکتور ها و کابل ها درون محیط کیس آویزان می ماندند و در صورتی که قصد پنهان کردن آنها در بخش های مختلف کیس داشتید، ممکن بود به دلیل کوتاه بودن کابل ها به بخش مورد نیاز نرسیده و به ناچار باید قید نیمچه مدیریت کابل را می زدید. از سوی دیگر حرارت به سمت بالای کیس کوچ کرده و پاور تنها مسیر خروجی هوای گرم شناخته می شد و به دلیل کارکرد پاور در دمای آنرمال، کارایی و طول عمر آن به شدت کاهش می یافت. در صورت خرابی پاور و عدم تامین صحیح جریان و لتاژ مورد نیاز قطعات، آسیب به آنها نیز سرایت کرده و وضعیت اسفناکی برایتان به وجود می آمد. مورد بعدی به نصب واترکولر اختصاص دارد که در کیس های قدیمی به دلیل نصب پاور در قسمت بالای کیس، محل مناسبی برای نصب واترکولر به خصوص نمونه های 240 میلی متری وجود نداشت. با روی کار آمدن اسمبل معکوس و انتقال پاور به سمت پایین کیس، مشکل برای نصب واترکولر به شکل مناسبی برطرف گردید، هر چند هنوز برخی از مادربرد ها به دلیل دارا بودن هیت سیتنک بزرگ و بلند در بخش مدار تغذیه، نصب واترکولر را مشکل ساز یا غیر ممکن می سازند. برخی از کاربران نیز از واترکولر برای خنک سازی کارت گرافیک و پردازنده به صورت توامان استفاده می نمودند و نصب پاور در قسمت بالای کیس، فضای مناسب برای نصب تنها یک رادیاتور را فراهم می آورد، اما با به کار گیری اسمبل معکوس می توانید از دو رادیاتور به صورت همزمان در بیشتر کیس ها و در برخی نمونه های حرفه ای تر از تعداد بیشتری رادیاتور در ابعاد مختلف (120/240/36/480 میلی متر) بهره مند گردید.

 

 

• نیم یا فول ماژولار: استاندارد مدیریت کابل کشی در پاور ها شامل دو سطح نیم یا فول ماژولار می گردد. در سطح نیم ماژولار، تنها می توانید کانکتور هایی مانند برق ساتا، مولکس و PCI را به صورت جداگانه روی پاور نصب کنید و کانکتور های اصلی شامل 20 یا 24 پین مادربرد، 4 یا 8 پین پردازنده و حداقل یک رشته کانکتور ساتا و مولکس غیر قابل جداسازی بودند. حتی در پاور هایی با توان بیش از 500 وات شاهد حضور چند کانکتور PCI شامل نمونه 6 پین یا 8 پین بودیم که آنها نیز غیر قابل جداسازی بودند. هر چند نیم ماژولار بودن از عدم ماژولار بودن بهتر است، اما در سال 2015 شرکت های تولید کننده نیز علاقه چندانی به تولید این نوع از پاور ها ندارند و نصب تمامی کانکتور ها را بر عهده کاربر می گذارند. در صورتی که به دمای قطعات و محیط داخلی کیس حساسیت دارید، تنها به خرید پاور فول ماژولار فکر کنید.

 

 

• نحوه مدیریت جریان هوا: کیس های استاندارد به طور معمول محفظه هایی در بخش های مختلف برای شکل دادن جریان هوای مناسب دارند. اما استفاده از این محفظه ها و پر کردن آنها با فن های مناسب نیز یک شگرد مهم به شمار می آید و لزوما با نصب فن نمی توانید کارایی خوبی دریافت کنید و حتی در برخی موارد وضعیت از گذشته وخیم تر شود. بهتر است فن ها همگی از یک برند و مدل بوده تا سرعت چرخش، شدت باددهی، فرم پره ها و نوع کانکتور از یک نمونه باشد. پس از انتخاب فن ها نوبت به تعداد آنها می رسد و بهتر است از حداکثر پتانسیل کیس خود در نصب خنک کننده بهره مند شوید. در حالت کلی چهار محفظه برای نصب فن روی کیس های استاندارد وجود دارد که شامل پنل جلو، سقف، درب کناری و پنل پشت می شود. هر چند در هر کدام این بخش ها بسته به مدل کیس ممکن است تعداد بیشتری فن یا با ابعاد بزرگتر (120/140 میلی متر) قابل نصب باشد، اما حالت عادی را به صورت نصب یک عدد فن در هر بخش با ابعاد 120 میلی متر در نظر می گیریم. فن قسمت جلوی کیس برای خنک سازی مستقیم تجهیزات ذخیره سازی مانند هارد دیسک به کار می روند و درب کناری نیز بسته به محل قرار گیری محفظه در قسمت بالا یا پایین درب، برای خنک سازی مستقیم پردانده یا کارت گرافی کاربرد دارد. سقف کیس علاوه بر قابلیت نصب رادیاتور واترکولر، امکان نصب فن را به کاربران می دهد که برای خارج نمودن جریان هوای گرم کاربرد فراوانی دارد. محفظه پنل پشت نیز برای کاربرانی که خنک کننده بادی روی پردازنده خود نصب نمودند، کاربرد قابل توجهی دارد به این دلیل که فن خنک کننده پردازنده باید به گونه ای تنظیم شود که هوا از این بخش خارج شود، در این صورت حضور یک فن به صورت مکنده و خروج هوای گرم از کیس نقش قابل توجهی در خنک سازی ایفا می نماید.

 

 

• طول کابل پاور: در صورتی که پاور شما فول ماژولار باشد، ممکن است برای نصب کانکتور مورد نظر دچار مشکل شوید. به این شکل که کانکتور 4 یا 8 پردازنده که در دور ترین نقطه نسبت به پاور در سیستم اسمبل معکوس قرار دارد، ممکن است از نظر طول در سطح مناسب نبوده و کانکتور به هیچ وجه از پشت کیس به بخش مورد نظر روی مادربرد نرسد. یا ممکن است کانکتور برق ساتا به درایو نوری در قسمت پنل جلوی کیس نرسد و حتی کانکتور مولکس نمی تواند مسافت مورد نیاز به سمت فن نصب شده روی سقف کیس را طی کند. پس بهتر است فاصله مورد نیاز را قبل از انتخاب پاور محاسبه نموده و طول کابل های مختلف پاور را از این جهت بررسی کنید.

 

 

اکنون زمان آن فرا رسیده تا بهترین مدل انتقال جریان هوا به داخل یا خارج از کیس را بررسی کنید و اینکه هر کدام از این بخش ها در چه شرایطی مورد نیاز خواهند بود. در صورتی که از کارت گرافیک سایلنت و بدون فن بهره می برید، حتما از یک فن با شدت باد دهی مناسب در قسمت درب کناری کیس استفاده کنید تا جریان هوا به سمت هیت سینک کارت گرافیک منتقل شود. در این شرایط نیاز است که یک عدد فن در قسمت پنل پشت یا سقف کیس نصب شود تا جریان هوا به خارج از کیس منتقل گردد. در صورتی که قادر به نصب فن های بیشتری هستید، حتما این قابلیت را بررسی کنید تا از عملکرد خنک سازی بهتر بهره مند شوید. فن های به کار رفته در پنل جلوی کیس علاوه بر خنک سازی مستقیم هارد دیسک، در صورتی که شدت باد دهی مناسبی داشته باشند، به سادگی قادر به خنک سازی نسبی کارت گرافیک نیز خواهند بود. باید به این نکته اشاره کرد که فن های به کار رفته روی کیس های ارزان قیمت و میان رده از کیفیت و کارایی مناسبی برخوردار نیستند و بهتر اسن در صورتی که محدودیت بودجه ندارید، فن های حرفه ای روی کیس نصب کنید.

 

 

با در نظر گرفتن تمامی این موارد در صورتی که مدیریت کابل کشی روی کیس پیاده سازی نشود، حضور کابل های مزاحم در مسیر جریان هوا سبب می گردد تا دمای قطعات از سطح مناسب فاصله گیرد. حتی ممکن است به وجود آمدن این شرایط سبب محبوس شدن جریان هوا در یک نقطه از کیس شده و به مرور زمان هوای گرم در آن منطقه تشکیل می گردد. به وجود آمدن این شرایط دمای قطعات را افزایش داده و وجود تعداد بالای فن ها نیز موثر واقع نمی گردد. علاوه بر مزیت های مدیریت کابل کشی در سیستم خنک کننده، جلوه و زیبایی بی نظیری که به فضای داخلی کیس ارائه می گردد، چشم دوستان و آشنایان را با مشکل روبرو می سازد!

تمامی قطعات نصب شده روی کیس در یک دمای تعیین شده بهترین عملکرد خود را ارائه می دهند و افزایش دما سبب افت عملکرد و طول عمر آنها می گردد، پس بهتر است حساب بانکی خود را برای سیستم خنک کننده خالی کند تا طول عمر قطعات را افزایش دهید.

 

منبع:مجله سخت افزار