آموزش تنظیم تایمینگ (Timing) رم برای پلتفورم AMD
از آنجایی خیلی از کاربرا به هنگام تنظیمات تایمینگ رم دچار سردرگمی میشوند تصمیم به تهیه یک آموزش مختصر و مفید گرفتم تا کاربران در مواقع مورد نیاز بتوانند به آن رجوع کنند..
خیلی از دوستان می پرسند که چطور این تنظیمات کوچک میتواند رو عملکرد سیستم تاثیر مثبت داشته باشد. با کاهش زمان تاخیر علاوه بر بهبود عملکرد کلی سیستم و گرفتن چند فریم اضافی در بازیها سویچ کردن بین برنامه ها و همچنین عملیات multi-tasking نیز با سرعت بالاتری انجام خواهد شد.
------------------------------------
نکات مهم
توجه 1: روی خیلی از مادربردها در کنار فرکانسهای ساپورتی بالا شما به عبارت OC بر میخورید. این یعنی اینکه مادربرد اون فرکانس رو به صورت اور شده ساپورت میکنه و شما با بالا بردن ضریب به اون حد نمیرسی . روی خود مادربرد بنده با بالا بردن ضریب من به فرکانس 1600 میرسم و با افزایش تا 225 به فرکانس 1800 که حداکثر فرکانس ساپورتی توسط مادربرد است میرسم.
توجه 2: منظور از تنظیم تایمینگ اعمال تغییرات در 4 فاکتور زیر در قسمت رم در بایوس است و به بقیه اپشنها کاری نداریم چون تاثیر محصوصی رو عملکرد سیستم ندارند !
CL
tRCD
tRP
tRAS
توجه 3:پلتفورم اینتل با رمهای فرکانس بالا و تایمینگهای بالاتر سازگاری بیشتری دارد درحالیکه AMD با رمهای فرکانس پایینتر و تایمنگهای کمتر سازگاری بهتری دارد.. به طور مثال پردازندهای فنوم 2 با تایمینگهای پایین بسیار عالی کار میکنند ! مخصوصا revision C3
توجه 4:-قبل از شروع آموزش ذکر این نکته ضروری است که این تئوری که ولتاژ بالاتر از 1.65 در طولانی مدت باعث صدمه به رم میشود صحت ندارد و تا به حال هیچ گونه شواهدی که این وسئله را تایید کند ارائه نشده . از روی تجربه و تستهای مختلف بر روی اینترنت ولتاژ ایمن برای استفاده 24/7 حوالی 1.75در نظر گرفته شده است ( البته بعضی رمها از ولتاژ به مراتب بالاتر پشتیبانی میکنن) کماینکه بر روی خیلی از کیتها نیز ولتاژ کارکرد 1.55-1.75 مشخص شده است. البته این مسئله را فراموش نکنید که هرچه ولتاژ پایینتر باشد بهتر است و رم خنک تر خواهد بود و برق کمتری نبز مصرف میکند
توجه 5 : تنظیم تایمینگ رم با اورکلاک رم تفاوت دارد. اورکلاک میتواند هم شامل افزایش فرکانس و هم تنظمی تایمینگ باشد که یک مفدار پیچیده تر است. البته کسی که تنظیم تایمینگ رو ید بگیره خیلی راحت میتونه اورکلاک رم رو هم به درستی انجام بده و بهترین پرفرمانس رو بگیره.
توجه 6 : هدف از این اموزش یاد دادن روش دستیابی به کمترین تایمنیگ در هر فرکانسی است. این یک روش عمومی است و با هر نوع مدل رم یا در هر فرکانسی که باشید با دنبال کردن این مراحل میتوانید تایمینگهای رم رو به کمترین میزان برسونید.
--------------------------------------------------------
آموزش
ابتدا نرم افزارهای تست زیر دانلود کنید :
MemTest :
http://hcidesign.com...t/download.htmlMaxmem : http://www.maxxpi.ne...dlc.php?file=15
1. به بایوس رفته و سرعت رم بر طبق مشخصات کارخانه و تایمینگهای پیش فرض ست کنید. مثلا اگر رم 1600 با زمان تاخیر 9-9-9-27 با ولتاژ 1.65 خریداری کردید به بایوس رفته و دقیقا همین مقدار رو به صورت دستی ست کنید( اگر اطلاع ندارید به سایت تولید کننده رفته و مشخصات را ببینید).
تایمینگها به ترتیب از راست به چپ اعداد نشان دهنده مقادیر زیر هستند. 9-9-9-27
CL :9
tRCD:9
tRP:9
tRAS:27
توجه داشته باشد که CL مهترین فاکتور است و معادل همان Latency است.
2. حالا در بایوس مقدار CL رو یک عدد کاهش دهید که به تایمینگ 8-9-9-27 میرسید . save کرده و ریست کنید . اگر بوت شد و مشکلی نبود دوباره وارد بایوس شوید و این بار مقدار tRCD رو یک عدد کم کنید که به تایمینگ 8-8-9-27 منجر میشود. دوباره سیستم را رسیت کنید و اگر دوباره بدون مشکل بوت شد دوباره وارد بایوس شوید و مقدار سوم را یک عدد کم کنید. این کار رو اینقدر انجام دهید تا به کمترین تایمینگ bootable برای اون فرکانس دست بیابید.
توجه داشته باشید اگر برای مثال مقدار CL رو بردید رو 6 و بوت نشد به بایوس بگردید و به عدد قبلی برگردونید و برید سراغ فاکتور بعدی که tRCD است و اگر مقدار ان رو تغییر دادید و بوت نشد دوباره برید سراغ اپشن بعدی که tROP است . شما در نهایت ممکن است به تایمینگ 6-8-6-24 بیابید ( البته رمهای مرغوب موفق به دستیابی به این تایمینگ میشوند) که کمترین تایمینگ bootable در فرکانس 1600 رم شماست.
3. حالا زمان تست پایداری رم فرا رسیده است. وارد ویندوز شوید و ابتدا با نرم افزار Maxmemm یک بنچمارک از رم خود بگیرید . توجه داشته باشید این بنچمارک نشانه پایداری 100% نیست ولی برای تست اولیه کاملا مناسب است.
4. حالا اگر تست با موفقیت به پایان رسید نوبت به تست پایداری نهایی است . با استفاده از نرم افزار MemTest مقدار بالای 90% از حجم رم رو برای تست پایداری ست کنید . اگر ویندوز شما 32-بیتی است باید چند پنجره همزمان باز کنید و برای هر کدام مقداری جدا ست کنید تا حجم کل رم شما تست شود مثلا اگر 4 گیگ رم دارید 4 پنجره باز کنید و به 3 تا مقدار 1000مگابایت دهید و به یکی 950 مگابایت..حالا صبر کنید تا هر 4 پنجره MemTest حدود 250% از رم ها رو کاور دهند و تست کنند. اگر بعد از 250% کاور اروری نگرفتید یعنی رم شما کاملا پایدار است.
حالا اگر تو تستها ارور گرفتیم چی کار باید بکنیم ؟؟
واضح است که این مسئله نشانگر ان است که رم شما با فرکانس 1600 و تایمینگ 6-8-6-21 و ولتاژ 1.65 صدرصد پایدار نیست. شما 2 راه حل دارید :
1. با مقداری افزایش ولتاژ رم رو پایدار کنید. مثلا با اوردن ولتاژ رو 1.7 ( این فقط در صورتی پیشنهاد میشه که رمتون heatsink داشته باشه و خوب خنک شه) . از افزایش ولتاژ روی رمهای ارزون قیمت خودداری کنید چون heatsink ندارند و خوب خنک نمیشوند ! توجه کنید اگر رو کیت رمتون نوشته 1.55-1.75 , این یعنی تا 1.75 هم ساپورت میکنه و برای رم هیچ مشکلی به وجود نمیاره. رمهای مرغوب ولتاژهای بالاتر رو راحت ساپورت میکنن و 1.7 براشون کاملا ایمن است. البته یک سری از رمها اصلا طوری طراحی میشوند که تو ولتاژهای بسیار بالا کار کنند. برای مطمئن شدن از میزان ولتاژ و... حتما سایت تولید کننده رو چک کنید.
2 . اگر ولتاژ جواب نداد یا اصلا قصد افزایش ولتاژ نداشتید باید به بایوس برگشته و مقادیر تایمینگها رو یکی یکی زیاد کنید و تست کنید تا به تایمینگ پایدار برسید. ممکن با تغییر تایمینگ به 6-8-7-24 به تایمینگ پایدار برسید و تست رو کامل کنید یا ممکن است با تایمینگ 7-8-7-24 رم پایدار شود و تست رو کامل کند.
توجه 1: دستیابی به تایمینگهای خوب ارتباط مستقیمی با کیفیت رم و مرغوب بودن IC های به کار رفته در رم دارد. رمهای ارزان قیمت به اون صورت جای دستکاری در تایمینگ رو ندارند در حالیکه رمهای با کیفیت و با IC های مرغوب از تواناییهای به مراتب بیشتری بر خوردار هستند ! همچنین رمهای فرکانس بالا مثل 2000 از قابلیت کارکردن در فرکانسهای پایینتر و زمانهای تاخیر خیلی پایین برخوردار هستند ! مثلا در سیستم خود من رم 2000 CL9 با ولتاژ 1.55-1.75 داره با فرکانس 1800 CL7 با ولتاژ 1.6 کار میکنه ! البته شانسم این وسط دخیله و ممکنه یک رم ارزون قیمت تایمینگ خوبی بزنه !
توجه 2 : در هنگام اعمال تنظیمات در بایوس فاکتور command rate رو روی 1T بزارید که عملکرد بهتری نسبت به 2T داره.
توجه 3 : علاوه بر فاکتور command rate یک فاکتور دیگر به اسم tRC نیز در بین اپشنها هست که تاثیری چندانی رو عملکرد رم نداره ولی در پایداری رم موثر هست. معمولا مقدارش بین 24-30 هست. مثلا برای رم مورد نظر ما این مقدار 27 است. اگر برای مثال به تایمینگ 6-8-6-24 دست یافتید مقدار ان رو تو بایوس 27 بگذارید . مقدار ان هیچ وفت نباید از tRAS ( که در اینجا 24 است) کمتر باشد چون باعث ناپایداری میشود. اگر هم با تایمینگ 7-7-7-21 رسیدید مقدار اون 24 بگذارید . tRC معمولا فاصله 3-4 عددی با tRAS دارد. یعنی اگر tRAS عدد 21 باشد عدد ایده ال برای tRC عدد 24-25 است که به پایداری کمک میکند. البته ممکن ست شما عدد دیگری بگذارید و پایدار باشد ولی رنج معمول به این صورت است.
با توجه به توضیحاتی که دادیم پس اگر بخواهیم تامینگ رو به صورت کامل باز کنیم میشه 7-7-7-21-24-1T یا 6-8-6-24-27-1T .
توجه 4 : عمل تنظیم تایمینگ ممکن است در ابتدا کمی زمان ببرد ولی با تست و خواندن review از رمهای مختلف به سرعت در این کار حرفه ای خواهید شد و پیدا کردن تایمینگها و انجام تست پایداری کمتر از 20 دقیقه وقت شما رو خواهد گرفت .
---------------------------------------
چند عکس از تاثیرات تایمینگ
Cinebench R11.5
بازی Dirt 2
بازی resident Evil 5
این تنها چند بنچمارک محدود است و تاثیرات تایمنیگ در جاهای دیگر به خصوص در compressing نیز محصوص است
--------------------------------
تهیه شده توسط سالار
www.lioncomputer.ir